Gravelfiets vs. hardtail MTB: Welke is beter?

Als je ziet hoe Marine Cabirou een World Cup downhilltrack sloopt op haar Sender en avonturier Vedangi Kulkarni op haar Grail gravelbike rond de wereld trekt, zou je best kunnen denken dat gravel- en mountainbiken heel verschillende sporten zijn. In deze extremen zou je gelijk hebben, maar voor veel rijders is het onderscheid in dagelijkse rijstijl minder evident.  

In moderne gravelraces worden hardtail mountainbikes steeds populairder en gravelbikes worden steeds capabeler off-road. Dit maakt de beslissing om voor een mountainbike of een specifieke gravelbike te gaan moeilijker dan ooit. In deze korte gids leiden we je door de belangrijkste verschillen en kun je hopelijk bepalen welke stijl fiets bij jou past.

De grootste verschillen tussen een gravelbike en een mountainbike zijn de rijpositie en de bedoeling van de fiets. Gravelbikes hebben meestal een snelle geometrie en een drop bar in racefietsstijl, die een lagere, meer uitgestrekte rijpositie bieden met een focus op het zo snel mogelijk afleggen van afstanden. Ze zijn uitgerust met snel rollende banden om hierbij te helpen. Hoewel ze steeds capabeler worden, zal de fiets vanwege de rijpositie vrij snel aan zijn grenzen stoten als je woeste, uitdagende trails opdraait.  

Mountainbikes hebben een plat stuur, een meer ontspannen geometrie en een rechtere rijpositie voor vertrouwen bij het aanpakken van woest terrein. Al onze mountainbikes worden geleverd met voorvering om hun off-road vaardigheid nog verder te vergroten, hoewel dit een gewichtscompromis oplevert in vergelijking met een gravelbike. Ze zijn standaard uitgerust met noppenbanden om grip te vinden op vuil en rotsen, maar dit betekent ook dat ze niet zo snel afstanden kunnen afleggen als een gravelbike.  

Als je begint met het vergelijken van de geometrie van een gravelbike en een mountainbike, worden de verschillen duidelijker. Deze cijfers laten subtiele veranderingen zien in het gedrag van de fiets en de relatie tussen de rijder, de fiets en de ondergrond. Als je niet zeker weet hoe je een geometrietabel moet lezen, hebben we korte handleidingen gepubliceerd om ze te kunnen ontcijferen. In onze MTB geometriegids en gravelbike geometriegids is specifieke uitleg te vinden voor een duidelijker begrip van elk fietstype. 

Op mountainbikes heeft de hoofdhoek meestal aanzienlijk meer slack dan op gravelbikes. Onze Grail gravelbike heeft bijvoorbeeld een hoofdhoek van 69,5 tot 71,8 graden, wat als een steile hoofdhoek wordt beschouwd. Bij gravelbikes wordt de balhoofdhoek beschouwd als onderdeel van de bikefitting. Dit betekent dat van model tot model verandert om een consistente ervaring tussen maten te bieden. Een steilere hoofdhoek maakt het stuurgedrag van de fiets sneller, wat geweldig is voor kleine richtingsveranderingen, maar het geheel bij hoge snelheid of op steiler terrein nerveuzer maakt. 

Onze Grand Canyon hardtail mountainbike heeft een balhoofdhoek van 66 graden in alle maten. Dit wordt omschreven als ‘slacker’, wat betekent dat het op woest terrein gemakkelijker is om lijnen vast te houden dan met een steilere balhoofdhoek. Bij onze mountainbikes heeft de primaire rol van de balhoofdhoek voornamelijk te maken met stuurdynamiek, dus wordt in alle maten dezelfde balhoofdhoek gebruikt om een vergelijkbaar gevoel op de trail te bieden. 

Voor een diepere duik in de fitting kun je onze gravelbike-maatgids en MTB-maatgids raadplegen om de juiste framemaat te vinden voor je rijstijl en lichaamsafmetingen. 

Gravelbikes hebben meestal een lagere trapashoogte dan mountainbikes. Een lagere trapashoogte geeft meer stabiliteit dan een hogere, maar op een mountainbike loop je het risico om op de trail rotsen of andere obstakels te raken met de pedalen, dus er is een limiet aan hoe laag je veilig kunt rijden. onder je zorgen te hoeven maken over obstakels, kunnen we de Grizl een lage trapas van 75 mm geven, terwijl onze Exceed-mountainbike 58 mm bevat. 

Reach en stack zijn na de zitbuishoogte de belangrijkste meetwaarden in een bikefitting. Ze beschrijven hoelang de voorste driehoek is en hoe hoog het stuur zal zijn. Op een gravelbike heb je een korter bereik in combinatie met een langere stuurpen en een lagere stack dan op een mountainbike. Een medium Grail heeft bijvoorbeeld een reach van 411 mm en een stack van 591 mm, terwijl onze Grand Canyon-mountainbike een veel langere reach van 450 mm en een hogere stack van 622 mm heeft. 

Hoewel de Grand Canyon de langere reach heeft, betekent de lange stuurpen en het verschil van 31 mm in stack dat de veel lagere rijpositie van de Grail veel uitgerekter en vertrouwder zal aanvoelen op de weg.

Wielbasis is het product van verschillende andere belangrijke cijfers – met name reach, balhoofdhoek en chainstay-lengte. Met de gecombineerde lengte van de fiets zal je kunnen begrijpen hoe stabiel de fiets zal zijn. Een langere fiets zal simpelweg stabieler zijn. Dit verschil kun je het best zien als je onze gravelbikes Grail en Grizl vergelijkt. De meer racegeoriënteerde Grail heeft een 1055 mm wielbasis in medium, terwijl onze avontuurlijke Grizl tot 1076 mm gaat. Dit betekent dat de Grizl stabieler moet zijn en vertrouwen zal wekken op woeste ondergrond, terwijl de Grail wat sneller en vertrouwder moet aanvoelen voor racefietsers. 

Weet je niet zeker welke Canyon-gravelbike bij jou past? In deze gids vergelijken we de Grail en de Grizl om de perfecte match te vinden voor je rijstijl en avontuurlijke doelen.

De prestaties van een band zijn een combinatie van breedte, gewicht en loopvlakpatroon. Deze drie factoren bepalen hoe snel de band zal rollen en hoeveel grip en comfort hij kan bieden. Op gravelbikes, waarop de meeste mensen liever geen vering gebruiken, zijn banden de belangrijkste bron van comfort. Gravelrijders hebben in de afgelopen jaren bandenmaten verbreed, omdat over de lange afstanden die populair zijn in gravelraces kleine comfortvoordelen een groot verschil kunnen maken.  

Als je niet zeker weet welk type band bij jou past, is je eerste vraag hoe agressief je loopvlakpatroon moet zijn. Gravelbanden kunnen variëren van bijna gladde banden tot volledige mountainbikebanden met grote noppen om het vuil te trotseren. Tot slot moet je rekening houden met het gewicht, want hoe meer rubber je gebruikt om een band te maken, hoe zwaarder die zal zijn; dat kan een grote impact hebben op je snelheid.

Tegenwoordig hebben de meeste gravelbikes banden met een breedte tussen 35 en 50 mm; 50 mm komt tegenwoordig zeer vaak voor in elitewedstrijden. Mountainbikes beginnen meestal met 2,25" (57,2 mm) banden op eenvoudige hardtails zoals de Grand Canyon en cross-country-bikes zoals de Exceed, en worden nog breder bij veeleisendere rijstijlen.  

Daarom heeft onze snelle gravelbike, de Grail, ruimte voor 42 mm banden; we denken dat dit een goed compromis is tussen snelheid, gewicht en comfort. Op de avontuurlijkere Grizl hebben we gekozen voor comfortabelere 50 mm banden. De Grand Canyon hardtail wordt juist standaard geleverd met 57,2 mm banden. Dit is aanzienljk groter, en dus comfortabeler, dan je ooit op een gravelbike zou kunnen rijden – maar het is ook een compromis qua gewicht. Dit leidt tot een zeer persoonlijke afweging van de voorkeur voor lichtere, smallere banden die minder wegen en je een voordeel geven op minder veeleisend terrein of bredere, zwaardere banden die meer comfort bieden. 

Meer dan wat dan ook bepaalt het loopvlakpatroon op een band hoe die zal werken. Als je een racefiets zoals de Ultimate neemt en de banden vergelijkt met onze downhill mountainbike, de Sender, kun je duidelijk het verschil in profielpatronen zien. De banden van de Ultimate zijn bijna volledig glad voor maximale snelheid, terwijl de Sender grote, dikke rubbernoppen heeft voor maximale grip op onverhard terrein. Omdat het fietsen zijn die zich ergens in de grijze zone tussen mountainbikes en racefietsen bewegen, hebben gravelbikes en hardtail mountainbikes banden die rekening houden met zowel rolsnelheid als grip.  

We raden je aan om off-road geen volledig gladde band te gebruiken, omdat deze bijna geen grip biedt buiten het asfalt, maar daarna moet je jezelf afvragen: waar ga ik rijden? Wat vind ik leuk om op te rijden? Als je grote delen op de weg rijdt en je alleen lichte off-road secties aanvalt, wil je misschien op zoek naar een minimaal profiel. Als je plezier vindt in de technische secties, past een band met een meer uitgesproken loopvlakpatroon misschien het best bij jou.  

De vraag is en blijft: waar wil je compromissen sluiten? Over het algemeen raden we je aan om banden te kiezen voor het meest veeleisende deel van je rit of het deel dat je het leukst vindt. Als je bijvoorbeeld van rotsachtige, uitdagende bochten houdt, raden we altijd een agressief profielpatroon aan, want zelfs als de rest van je rit op de weg plaatsvindt, heb je de juiste band voor het beste deel.  

In het verleden was wielmaat een groot debat onder gravel- en mountainbikers. Vandaag de dag zijn dingen veel meer geregeld, waardoor het kopen van een fiets veel gemakkelijker zou moeten zijn. Het eerste wat je moet begrijpen is dat wat racefietsers 700c of 28-inch wielen noemen, precies dezelfde diameter hebben als wat mountainbikers 29-inch wielen noemen. Mountainbikewielen zien er misschien groter uit omdat dikkere banden een grotere totale diameter hebben, maar de diameter van de velg zelf is gelijk.  

Zowel mountainbikers als gravelbikers hebben geëxperimenteerd met kleinere 27,5-inch of 650B wielen. Dit komt omdat grotere wielen sneller rollen, maar meer inspanning kosten in de bochten, dus het idee was om een iets kleiner wiel te proberen dat gemakkelijker te besturen is. Voor het grootste deel hebben rijders de voordelen van het grotere wiel boven het gebruiksgemak ingeschaald, omdat rolsnelheid altijd erg belangrijk is, vooral in races. De enige uitzondering hierop in ons assortiment is de Grand Canyon in XS. Aangezien deze fiets meer gericht is op plezier dan op snelheid, denken we dat de kleinere wielen veel gemakkelijker zijn voor kleinere rijders.  

Het is voordat je een fiets koopt belangrijk om na te denken over de ritten die je van plan bent te maken. Als je kiest tussen een mountainbike en een gravelbike, vormt de bepaling van de plek waar je gaat rijden wellicht de gemakkelijkste basis om je beslissing te nemen. 

• Soepel asfalt: Als veel van je ritten op soepel asfalt plaatsvinden, is een gravelbike waarschijnlijk de betere keuze voor jou. De op de weg geïnspireerde rijpositie is niet alleen effectiever op de weg, maar onze racegerichte gravelbike, de Grail, heeft ook aero-eigenschappen in het frame waardoor hij op de weg efficiënter is dan een mountainbike. 
• Gravelpaden: Als je veel terrein wilt bestrijken op gravelpaden, kan een gravelbike het voordeel hebben vanwege het lagere gewicht. In de regel zijn gravelbikes iets lichter dan mountainbikes, wat de kilometers iets gemakkelijker voorbij laat vliegen. 
• Bospaden: Naarmate het terrein technischer wordt, worden het extra comfort en de controle van een mountainbike belangrijker. Dit is nog steeds leuk terrein voor een gravelbike, maar de balans begint zeker meer naar de mountainbike over te hellen. 
• Technische singletracks: Dit is waar de meeste mensen een mountainbike willen. Je zult misschien verbaasd zijn hoe ver de besturing van een gravelbike reikt op uitdagende trails, maar voor de meeste mensen is een mountainbike de beste keuze. 

Tot voor kort waren de montagepunten op het frame een van de grote verschillen tussen gravel- en mountainbikes. De meeste mountainbikes hadden er geen, dus als je een fietstas, bagagedrager en dergelijke wilde toevoegen, moest je een gravelbike kopen. Aangezien steeds meer rijders voor dit soort ritten een mountainbike kiezen, hebben we ervoor gezorgd dat de nieuwste versies van de Grand Canyon en de Exceed hardtails voldoende montagepunten bevatten. 

Dit is een zeer complexe vraag voor gravelrijders. De elite van de sport worstelt voortdurend in de zoektocht naar zowel comfort als snelheid op langeafstandsritten. Als je al langer serieus bezig bent met de sport, hoeven we je waarschijnlijk niet veel over dit debat te vertellen. Maar als je net begint, denken we dat dit de grootste vragen zijn: hoe belangrijk is comfort voor je, en kun je leven met het extra gewicht en onderhoud van de vering? 

We bieden verschillende veringmodellen aan op onze mountainbikes, maar op onze gravelbikes monteren we exclusief de DT Swiss F132-vork, die we in samenwerking met DT Swiss hebben ontwikkeld. Met 40 mm veerweg, volledige verstelbaarheid en een remote lockout denken we dat dit de beste gravelvork op de markt is. 

Hoe goed de F132 ook is, hij voegt nog steeds bijna een kilo aan gewicht toe aan het frame en moet net als alle andere verende vorken ten minste eenmaal per jaar worden onderhouden. Voor de juiste rijder denken we dat dit een lage prijs is voor een geweldige vork. Dat gezegd hebbende, we weten ook dat dit voor veel mensen een groot probleem is. Daarom worden de meeste van onze gravelbikes geleverd met eenvoudige, stijve vorken die geen aandacht vereisen.  

Met een veerweg van 40 mm biedt de F132 slechts 1/3 van de 120 mm veerweg van de Rockshox SID die wordt geleverd op hardtail mountainbikes zoals de Exceed. Dit betekent dat als je écht maximaal comfort wilt, een mountainbike een veel betere optie voor je zal zijn, maar het gewicht van een mountainbikevork is nog hoger. (Wil je meer weten over full-suspension MTB’s? Ontdek wat er beschikbaar is.) 

Nee. Waar je rijdt, hoe vaak je je fiets schoonmaakt en hoe goed je hem gesmeerd houdt, zijn hierbij de belangrijke factoren. Veel gravel- en mountainbikes gebruiken dezelfde aandrijfonderdelen, zoals de ketting en de cassette, dus je zult geen verschil in duurzaamheid merken.  

Ja. Voor algemeen gravelen zou elke fiets geweldig zijn. De verschillen worden het meest zichtbaar aan de extreme uiteinden van het spectrum. Een gravelbike met drop bar is meestal prettiger op de weg, terwijl een mountainbike technisch terrein veel bereikbaarder maakt dan op een gravelbike mogelijk zou zijn. Als je overweegt om lange afstanden te rijden op een mountainbike, is het waarschijnlijk de moeite waard om snel rollende banden te kopen, omdat dit een enorm verschil zal maken. Daarnaast willen sommige mensen opslagmogelijkheden op het frame en een langere rijpositie, maar je moet in staat zijn om gravelritten te maken zonder te vaak van fiets te veranderen.  

Als je nog moeite hebt om te beslissen of een gravelbike of een hardtail mountainbike voor jou geschikt is, denken we dat het helpt om te splitsen wat betreft het terrein waarop je gaat rijden. 

Veel elite gravelracers rijden langeafstandswedstrijden op topniveau op aangepaste mountainbikes, dus er bestaat geen twijfel over dat een mountainbike een geweldige gravelbike kan zijn. De vraag is: wat werkt het beste voor jou? Als comfort een topprioriteit is, zijn misschien de bredere banden, de verende vork en de iets meer rechtopstaande positie van een mountainbike voor jou ideaal.  

Als pure snelheid jouw ding is, rekenen we erop dat een gravelbike met aerodynamische functies, zoals de Grail, moeilijk te verslaan is. Een nuttige oefening kan zijn om te gaan zitten en na te denken over tien ritten die je het komende jaar zou willen doen en voor elke rit uit te zoeken of een gravelbike of een mountainbike de beste fiets zou zijn. De beste fiets is namelijk altijd de fiets die bij je past. 

Als je nog steeds moeite hebt met je beslissing, kun je een van onze Experience Centres bezoeken. De teams daar zullen je graag door onze gravel- en mountainbikecollecties leiden en de sterke en zwakke punten en hun voorkeuren voor de toepassing uitleggen. Je kunt proefritten boeken om beide soorten fietsen vanuit het zadel te vergelijken. 

Als je meer informatie wilt over dit onderwerp, kun je Canyons fietsenassortiment verkennen en onze koopgids voor gravelbikes, koopgids voor mountainbikes en onze mountainbikegidsen voor beginners raadplegen. 

En dat is alles – of je nu voor gravel of MTB gaat, je bent een stap dichterbij je perfecte Canyon-fiets. Geniet van de rit!