Gravelbike vs. wegfiets: Wat is het verschil?

Er is nooit een beter moment geweest om een fietser te zijn. Er is een enorm scala aan fietsen voor vrijwel elk soort terrein, van asfalt tot gravel en vuil. Maar wat als je probeert te kiezen uit twee soorten, namelijk een wegfiets en een gravelbike? 

Zie de Aeroad en de Ultimate als sportauto’s. Ze zijn ontworpen om supersnel, zeer wendbaar en ongelooflijk responsief te zijn. Deze wegfietsen zijn lichte aeromachines, gericht op optimale prestaties op soepel asfalt. Maar die specialisatie heeft een prijs; als je van verhard terrein naar vuil of gravel gaat, worden zelfs de beste bestuurders uitgedaagd. 

De Endurace is als een sportief cross-over-voertuig. Hij is snel - maar net niet zo snel als zijn race-geïnspireerde broeders - en kan je op een comfortabelere manier van A naar B brengen dan de alternatieven. De brede 35 mm bandenspeling van de Endurace betekent ook dat je over woest terrein kunt rijden, maar niet in die mate van zijn op gravel gerichte neefjes. 

Gravelbikes, zoals de Grail en de Grizl, zijn in wezen Jeeps, ontworpen om het ruigste terrein aan te gaan en steile hellingen op te rijden. De Grail wordt beschouwd als de meer op gravelraces gerichte fiets, terwijl de Grizl is afgestemd op bikepacking en avontuur, maar ze hebben veel overeenkomsten. Ze presteren allebei bewonderenswaardig op verhard terrein, maar waar ze echt uitblinken zijn woeste, rotsachtige of zanderige trails. Gravelbikes bieden comfort, aanpasbaarheid, veelzijdigheid en robuustheid, maar niet het absoluut afgestemde gevoel van een wegfiets op soepele oppervlakken. 

Deze categorieën vertegenwoordigen verschillende soorten fietsen, elk met een eigen uniek doel. Welke je kiest, hangt af van de rijstijl die je het leukst vindt en de ritten het meest rijdt. 

De geometrie van een gravelbike is vaak langer en meer ontspannen dan die van een wegfiets. Het hogere balhoofd van een gravelbike genereert een meer ontspannen positie en zorgt ook voor een bovenbuis die iets meer sloping is, in tegenstelling tot de rechtere vormgeving die je vaak terugvindt op wegfietsen. Dit zorgt voor meer ontspannen stuurgedrag dat iets minder scherp zal aanvoelen op de weg, maar helemaal tot zijn recht komt op de off-road secties.  

Voor extra stabiliteit en comfort zit je op een gravelbike vaak iets hoger dan op een wegfiets. Met een verhoogde trapas heb je meer ruimte als je over onregelmatige paden raast, terwijl de langere wielbasis de stabiliteit op woest terrein voor zijn rekening neemt. 

In vergelijking met het dichtstbijzijnde wegfietsequivalent van de Grail en Grizl, de Endurace, heeft de Endurace een aanzienlijk kortere wielbasis en chainstay, respectievelijk 990 mm en 415 mm in een maat medium, vergeleken met de 1.037 mm en 425 mm van de Grizl en de 1.057 mm en 435 mm van de Grail.  

Dit betekent dat de Endurace snellere, wendbarere besturing biedt, terwijl de Grizl en Grail stabieler zijn, wat zeer nuttig is op onstabiele graveloppervlakken. 

Waar de dunne 23 mm bandjes ooit de norm waren op de weg, heeft de moderne wetenschap over rolweerstand aangetoond dat iets bredere banden de betere keuze zijn. In de loop der jaren zijn de banden van wegfietsen breder geworden, met 25 mm tot 28 mm als vaakst voorkomende breedtes. Sommige renners kiezen tot 32 mm, afhankelijk van het oppervlak en de omstandigheden. 

De bredere velgen van gravelbikes maken bredere banden mogelijk, waarbij 40 mm de vaakst voorkomende breedte is. Efficiëntie op de weg en grip off-road worden hier perfect uitgebalanceerd. Door voldoende ruimte te bieden kun je op vele gravelbikes zelfs nog veel breder gaan. 

De Endurace wordt standaard geleverd met 32 mm banden, ideaal voor asfalt, en de capaciteit om tot 35 mm te rijden. De Grail wordt standaard geleverd met 40 mm banden, met ruimte voor 45 mm banden. De robuustere Grizl rolt de fabriek uit met 45 mm banden, maar staat tot 50 mm toe, zodat je vrijwel overal naartoe kunt. 

Bekijk onze gids met stapsgewijze instructies voor het vervangen van wielen en banden. 

Schijfremmen zijn te vinden op de meeste race- en gravelbikes die vandaag de dag worden aangeboden. Op gravelbikes vervullen hydraulische schijfremmen een essentiële rol, aangezien controle en remkracht van het allergrootste belang zijn op off-road terrein. Bovendien zijn schijfremmen een essentieel aspect van de veelzijdigheid van gravelbikes: je stemt je fiets in no time af op variërend terrein dankzij eenvoudige wielwissels. 

Als je op zoek bent naar tips voor efficiënter remmen, hebben onze experts die voor je. 

Versnellingsconfiguraties op wegfietsen vallen binnen een vrij smal bereik, meestal een dubbel kettingblad bestaande uit een binnenring van 39 of 42 en een buitenring van 52 of 53 tanden, hoewel er ook kleinere compacte opties beschikbaar zijn. Standaard cassettes vallen in het bereik van 28-11 tot 32-11 (en soms wel 36-11, zoals op de Endurace), wat een robuust versnellingsbereik biedt op het vlakke en steil bergop. 

Op gravel hebben kopers meer opties, afhankelijk van hun voorkeuren. Er zijn twee hoofdopties: één kettingblad of twee kettingbladen. De gravelspecifieke GRX groepset van Shimano biedt zowel 1x als 2x setups. De configuraties met 1 kettingblad hebben doorgaans een 11-42 of 11-40 cassette en een kettingblad met 40 of 42 tanden, afhankelijk van het gewenste bereik. Bij 2x setups komen kettingbladen met 48 en 31 tanden met een 11-34 cassette (standaard op veel Grail- en Grizl-modellen) het meest voor (ontdek hier alles wat je moet weten over gravelgroepsets.) 

Raadpleeg deze gids voor meer informatie over het vinden van de juiste versnellingsverhouding voor je fiets.  

Hoewel zowel wegfietsen als gravelbikes een beugelstuur hebben, zijn er subtiele verschillen. Het beugelstuur op gravelbikes is iets meer naar buiten gericht om een wat bredere grip te bieden, wat meer controle geeft op ruige ondergrond. Het beugelstuur op een wegfiets is voor aerodynamische redenen meestal iets gestroomlijnder. 

Sturen van carbonvezel zien we het vaakst terug op wegfietsen. Hoewel carbon een betere demping biedt, is het ook flexibeler, wat voor minder controle kan zorgen. Aluminium is minder flexibel en zie je vaker op gravelbikes, hoewel het niet over dezelfde dempingseigenschappen beschikt. De meeste Grail-modellen zijn de uitzondering op deze regel en worden standaard geleverd met Canyons gravelspecifieke carbon cockpit. 

Omdat een wegfiets het grootste deel, zo niet alles, van de levensduur op asfalt doorbrengt, is er weinig vering nodig. De meeste gravelbikes hebben een carbon vork, bredere banden en lagere druk om woest terrein glad te strijken. Maar avontuurlijke modellen zoals de Grizl Trail en de elektrische Grizl:ONfly zijn echt bedoeld voor off-road, dus de Canyon-ingenieurs hebben een RockShox Rudy voorvork met 30 mm veerweg toegevoegd om de trails te temmen. Er is vrijwel geen limiet voor waar deze fietsen je kunnen brengen. 

Wegfietsen zijn ontworpen om snel en wendbaar te zijn; ze zijn niet het ideale materiaal voor bikepacking. De meeste wegfietsen hebben bevestigingspunten voor twee bidonhouders - op enkele kun je ook een bovenbuistas monteren - maar gravelbikes zijn ontworpen als ezels van carbon en aluminium.  

Naast de typische bevestigingspunten hebben modellen zoals de Grizl CF SLX 8 Di2 bevestigingspunten op de voorvork, zodat je meer bagage kunt bevestigen. De Grail CF SLX 8 ATR is veelzijdiger door zowel boven als onder de bovenbuis montagepunten toe te voegen.  

Vanwege de vergelijkbare geometrie en de veelzijdigheid van gravelbikes vragen veel renners zich af of ze hun fiets kunnen upgraden om als wegfiets te presteren. Het antwoord is: ja en nee. 

De meest beperkende factor om topprestaties op de weg neer te zetten is het bandenontwerp en daarmee gepaard gaande hogere rolweerstand. Veel gravelbanden zijn breder en knobbeliger dan standaard slicks voor op de weg. Dat is gemakkelijk op te lossen door van wielset te wisselen of de knobbelige banden te vervangen door gladde banden, wat een enorm verschil maakt in snelheid op verharde vlakke ondergronden en op hellingen. Voor de meeste renners is dit genoeg om van hun gravelbike een leuke racemachine te maken. 

Als je wilt deelnemen aan snellere ritten, worden de verschillen tussen een gravel- en wegfiets snel duidelijk. Zelfs met gladde banden kunnen de versnellingen van een gravelbike het bereiken en vasthouden van hogere snelheden bemoeilijken.  

Kortom, met een gravelbike kun je de performance van een wegfiets nastreven, maar op de weg zul je nooit die pure snelheid evenaren. 

Dus hoe kun je kiezen tussen een gravelbike of een wegfiets? Dat hangt af van je behoeften en in hoeverre je de fiets ook off-road wil gaan gebruiken. Met een wegfiets ben je beperkt tot gladde asfaltwegen, terwijl je met een gravelbike werkelijk alle kanten op kunt. 



Als je veel tijd besteedt aan bikepacking of het verkennen van onverharde wegen en trails en je de voorkeur geeft aan comfort boven snelheid op asfalt, dan is een gravelbike iets voor jou. Maar als je zelden op woest terrein terechtkomt en je roadievrienden bijbenen belangrijk is voor jou, kun je beter een wegmodel kiezen, zoals de Endurace, waarmee je ook licht gravel kunt trotseren.  

Gelukkig hoef je er niet slechts één te kiezen; waarom niet allebei? 

Rekening houdend met de steeds groter wordende kalender van gravelevenementen hebben ook wij een reeks gravelbikes om je dorst naar avontuur te lessen, ongeacht het terrein. Of je nu racet, traint of gewoon de deur uitgaat en veel tijd doorbrengt met vrienden, onze Grail en Grizl gravelbikes zijn de juiste tools voor de taak. 

Met onze uitgebreide Grail collectie kun je zowel vlot asfalt als graveltracks aan. 

Verschillende modellen zijn afgemonteerd met de gravelspecifieke GRX groepset van Shimano, herkenbaar aan het ergonomisch design. Zowel de carbon als aluminium ontwerpen hebben een geometrie met voldoende ruimte voor bredere banden om ook off-road grote afstanden met hoge snelheid af te leggen. 

De Grizl-fiets die net zo klaar is om de trails op te gaan als jij. Hoewel de Grail de perfecte brug is tussen woest en soepel, geeft de Grizl de voorkeur aan de wildernis, ver weg van de beschaving. Net als de Grail zijn de meeste Grizl modellen uitgerust met Shimano GRX. 

Probeer je te kiezen tussen Grizl en Grail? We noemen de voor- en nadelen van elk model. 

Bij Canyon zijn onze wegopties uitgebreid, met modellen die de Kona Ironman en grote rondes gewonnen hebben. 

Onze Endurace collectie biedt je die ritten van een dag lang. Door onze minder agressieve Sport Geometrie ben je op lange dagen in het zadel verzekerd van maximaal rijcomfort en minder druk op je onderrug en armen. 

De Canyon Ultimate collectie is onze klassieke racefiets en combineert stijfheid met een licht ontwerp en onze agressievere Sport Pro geometrie. De Ultimate collectie biedt het beste van twee werelden: de fietsen voelen zich net zo thuis aan de startlijn van een race als bij een lange toertocht. 

Onze Aeroad collectie, getest in de windtunnel, is nauwkeurig ontworpen om met optimale efficiëntie door de lucht te bewegen en optimale aeroprestaties op de weg te leveren. 

Kiezen tussen de Aeroad, Ultimate en Endurace is bijna onmogelijk, maar deze artikel helpt bij het dilemma. 

De Speedmax collectie is gericht op tijdritten en triatlons. De Speedmax is geoptimaliseerd voor superieure aerodynamische prestaties en gestroomlijnde precisie, biedt comfort op lange afstanden en wordt compleet geleverd met slimme oplossingen voor voeding en hydratatie. 

De Inflite -lijn van cyclocrossfietsen heeft de parkoersen over de hele wereld gedomineerd, bijvoorbeeld die van het wereldkampioenschap, zeven keer gewonnen door Mathieu van der Poel. Ze zijn ontworpen om over de rechte stukken te vliegen, wendbaar te zijn in de bochten en robuust genoeg te zijn voor zowel de elementen als de inventies van de baanontwerpers.